“even een vrouw halen”
.
Wellicht een goede suggestie om voortaan bij promotie van een pion tot dame, naar analogie van de overgang van de term damesvoetbal naar vrouwenvoetbal, te spreken van een promotie tot vrouw.
En dat, als de pion het promotieveld nadert, je dan losjes spreekt van “even een vrouw halen”. Zowel heren als dames dienen deze terminologie natuurlijk te gebruiken. Een dame-offer wordt natuurlijk een vrouw-offer.
Hoe kom ik daarop? Lezend in een in 1991 verschenen bloemlezing van schaakrubrieken verschenen in De Telegraaf en geschreven door schaker Lex Jongsma, kwam ik deze uitdrukking tegen (De Wereld van Caïssa, pagina 131).
Hij constateerde al dat vanaf de dertiger jaren, toen in Nederland mevrouw Catherina Roodzant het damesschaak overheerste, via Fanny Heemskerk (die in 1952 in Moskou tweede werd bij het WK voor dames), en dan naar Corry Vreeken de term vrouwenschaak om de drommel geen beschaafde term was.
Maar tegen 1991 was het klaarblijkelijk al zover dat van vrouwenschaak gesproken mocht worden.
In een stukje getiteld “Toch weer Carla”, over het behalen van het NK door Carla Bruinenberg, wordt ook gesproken over Cathy van der Mije-Nicolau. Toen Carthy de Nederlandse nationaliteit aannam overheerste ze in de 70-er jaren het Nederlandse vrouwenschaak.
Jongsma omschrijft dat als volgt: “Tot Cathy besloot haar Roemeense nationaliteit in te wisselen voor de Nederlandse en prompt aantoonde, hoe groot het verschil is tussen het Oost-Europese, professionele schaak en de goedmoediger, nonchalante huisvrouwenvariant in het Westen”.
Grappig is ook nog dat Lex Jongsma, bij een belangrijk moment in een partij van Carla Bruinenberg waarbij ze de koningsvleugel van Cathy van der Mije openbreekt en uiteindelijk wint, dan spreekt over “een huisvrouw kan de was doen”.
Een andere aanleiding voor dit artikel was de opmerking van de Woudloper dat hij voornemens is om enkele artikelen over de Dame te schrijven. Klaarblijkelijk beviel hem het onderwerp na het schrijven van het stukje De Dame, klik naar deze link naar De Dame.
In afwachting van de toegezegde artikelen vult het onderhavige artikel wellicht, hopelijk even, een leemte op.
.