Na 25 ronden in de Keizer competitie is Rob van Someren als nummer 1 geëindigd met slechts 1 verliespartij. Zijn score tegen de nummers 2 (Ton van Nieuwkerk) en 3 (Robbert Mirani) is positief: 1½  punt tegen Ton en 2 punten tegen Robbert. Tegen de hoogste ratinghouders daaronder heeft hij een neutrale score : 1 maal remise tegen Ton de Veij en 2 maal remise tegen Frank van der Moolen. Zijn scoringspercentage (dat niet  op de website staat) is 77,8. Het percentage van Ton en Robbert is resp.  69,6 en 68,2.

In deze competitie heeft één lid slechts 1 ronde gemist (met kennisgeving) en dus 24 ronden gespeeld: Wim Dam. Ton van Nieuwkerk, Luc Preeker en Joop Wickel hebben 2 maal verstek laten gaan (met kennisgeving), 23 ronden gespeeld . Robbert Mirani,  Gerard Jongen en  Perry Koopmans hebben 22 ronden gespeeld.

Dat het scoringspercentage een belangrijke maat is blijkt uit de posities van voornoemde spelers: Luc plaats 5 – 60,9%, Perry plaats 17 – 45,5%, Gerard plaats 30 – 45,5%, Joop plaats 38 – 43,5%, en Wim plaats 44 -33,3%. Uit het gelijk zijn van het percentage van Perry en Gerard volgt dat ook de verhouding in de gespeelde partijen een rol speelt: Perry wint 6 maal, remiseert 8 maal (dus 10  punten) en verliest 8 maal; Gerard wint 10 maal (dus 10 punten)  en verliest 12 maal. De puntenwaardering van de tegenstanders bepaalt ook het puntentotaal.

Statistiek onderzoeken is een leuke bezigheid en geeft met deze voorbeelden ook aan hoe moeilijk het is om een puntentotaal te berekenen en te interpreteren. Om daarbij te helpen is het programma Sevilla geschreven. Het is wel zo dat we zelf belangrijke factoren kunnen bepalen. De afspraken daarover zijn vastgelegd, zoals bv. het maximale aantal afmeldingen dat gewaardeerd wordt met  1/3 van de eigen waarde. Deze waarde is niet constant want die hangt weer af van de plaats op de ranglijst. Daarom is niet precies te bepalen hoeveel punten je hebt na een gespeelde ronde: alle voorgaande resultaten veranderen daarin, ook door het verschuiven van de plaats van je tegenstanders.

Ik heb donderdagavond (22 oktober) een (vaag) verhaal gehouden over het tot stand komen van de volgorde in de ranglijst van de interne competitie. Ik geef hier een duidelijker uitleg.

De plaats op de ranglijst is gekoppeld aan een waardecijfer: nummer 1 heeft 125 waardepunten en elke plaats lager 1 punt lager. Dat betekent dat nummer 50 op de ranglijst 75 waardepunten heeft. Als uitgangspunt bij de start van de competitie geldt de eindstand van de competitie van het jaar daarvoor.

Vervolgens gelden voor het bepalen van de volgorde van de ranglijst na het spelen van partijen, de resultaten  van de gespeelde partijen. Met dien verstande dat 1 voor winst, ½ voor remise en 0 voor verlies wordt vermenigvuldigd met het waardecijfer van de tegenstander. Dit wordt de score genoemd. In de achtereenvolgende rondes worden de scores van elke ronde opgeteld.

In de ranglijst is bepalend voor de volgorde, achtereenvolgens de score, het Sonnenborger Berger getal  en het onderling resultaat. Ik meende dat het beter zou zijn het eigen waardecijfer bij de score op te tellen en daarvoor gebruikte ik de factor “punten”. Het blijkt echter dat de punten betrekking hebben op de “kale” resultaten: winst, remise of verlies, en niet op het eigen waardecijfer.

Omdat punten als eerste vermeld stond in de bepaling van de volgorde voor de ranglijst werden de resultaten van de partijen als uitgangspunt voor de volgorde genomen en daarna de score, de SB punten en het onderling resultaat. Dat betekent dat winst in de laagste plaatsen van de ranglijst even zwaar weegt als de winst in de hoogste plaatsen van de ranglijst: 5 x winnen is voor ieder gelijk. Het verschil wordt dan gemaakt door de score. 4 winstpartijen staan dan lager zelfs als die tot stand zijn gekomen in partijen tussen spelers op de hoogste plaatsen van de ranglijst. Concreet 5 x winst op plaats 50 levert 375 punten en 4 maal winst op plaats 3 levert 488 punten, dan staan de 5 winsten hoger op de ranglijst dan de 4 winsten ondanks dat er meer punten in de score zijn gemaakt. Dan zie je dus hogere scores op lagere plaatsen terecht komen, omdat eerst de punten (5 resp 4) tellen en daarna pas de score (375 resp 488). Dit was het geval tot de 4e ronde.

Omdat er vragen zijn gesteld ben ik op zoek gegaan en heb het voorgaande verhaal ontdekt. In de volgende rondes zal ik weer op de oude voet doorgaan, d.w.z. de punten spelen geen rol bij de bepaling van de volgorde in de ranglijst, ze zijn uiteraard wel van belang in de opbouw van de score. Bij de berekening wordt meegenomen dat een speler in de loop van het seizoen van plaats verandert: als je in de 1e ronde gewonnen hebt van iemand die op de 4e plaats staat en diegene zakt in de loop van het seizoen naar de 20e plaats, dan is diezelfde overwinning in de 1e ronde 121 punten waard en aan het eind van het seizoen nog maar 105 punten.

Een bijzonderheid in het Keizer-systeem is het toekennen van extra scorepunten in de 1e 4 ronden van de competitie, het zogenaamde Aalsmeer systeem. In de eerste ronde wordt voor ieder 4 maal het eigen waardecijfer bij de score opgeteld, in de 2e ronde is dit 3 maal en dat wordt afgebouwd naar 0, zodat er in de 5e ronde geen bijtelling meer plaats vindt. Dit systeem voorkomt al te grote plaatswisselingen in de eerste 4 ronden.

Voor vragen en opmerkingen kan je bij mij terecht: Foppe Reinders – wedstrijdleider